"Daar stond ik dan. Voor mijn team waar ik jarenlang onderdeel van was als één van de accountmanagers. En op dat moment kwam de boodschap dat onze directeur niet meer terugkomt bij SuperOffice en dat ze het vanaf nu met mij moeten doen."

Ik spreek met Wouter Schram, Country Commercial Director bij SuperOffice. Hij vertelt net hoe hij uit het niets een managementpositie kreeg aangeboden. En hoe hij deze kans met beide handen heeft aangegrepen.

"Het was een uitdagende periode voor mij. We waren een heel hecht team. Mijn voorganger was heel geliefd, ook door mij. Dus toen deze boodschap kwam sloeg dat bij iedereen in als een bom. Hierbij kwamen ook veel emoties los. Ik begreep meteen dat ik hier nu niet de baas moest gaan spelen. Ik heb het anders aangepakt"

In deze editie uit onze interviewreeks over authentiek leiderschap, deelt Wouter zijn geleerde lessen met ons. Hij heeft een duidelijke visie op wat werkt: leidinggeven leer je in de praktijk, niet op een cursus. En zijn uitdagende start als leidinggevende is daar een mooi voorbeeld van.

Stoomcursus leiderschap: de sprong in het diepe

Met nul leiderschapservaring, gebombardeerd tot commercieel eindverantwoordelijke. Hoe heeft hij dat aangepakt?

“Ik had het geluk dat het team mij de plek wel gunde. Maar ik was jong. Een verandering van het management op groepsniveau leidde er toe dat de rol van commercieel eindverantwoordelijke vrij kwam en mij gevraagd werd hem over te nemen. Er ontstond veel onrust toen het team te horen kreeg dat mijn voorganger, die erg geliefd was bij ons allemaal, er plotseling niet meer zou zijn. Het was een intense tijd voor mij. Ik heb veel geleerd over mijzelf en over wat het betekent om de leiderschapsrol in te vullen”

"Het eerste wat ik heb gedaan was de tijd nemen om een aanpak te vinden die bij mij paste. Ik wilde het team weer mee krijgen in het goede gevoel en ik realiseerde me al snel, dat ik wist hoe. Mijn nieuwe situatie was niet heel anders dan een directieteam bij een klant dat ik mee wil krijgen. Ik kon mijn ervaring als verkoper goed gebruiken."

Leiding geven met je voelsprieten

Wouter heeft in zijn beginjaren als account manager ontdekt dat hij talent heeft voor het lezen van mensen. Hij is goed in het inschatten wat iemand belangrijk vindt, wat haar of hem drijft en welke belangen er spelen in een groep. Dat maakte Wouter tot een succesvolle account manager. En dat maakt ook dat hij nu succesvol is als leider, die zijn eigen team in lijn wil houden met de internationale bewegingen van SuperOffice als geheel.

"Ik zag mijn uitdaging helder voor me: eerst moeten alle neuzen weer dezelfde kant op. Ik ben heel veel gaan praten met mensen en heb naar ze geluisterd. En ik heb het verhaal verteld achter de beslissingen. Waarom het op langere termijn goed uit kan pakken voor het bedrijf en dus uiteindelijk ook voor de individuele teamleden."

"Na een maand of drie had ik het grootste deel van het team weer naast me staan en toen konden we gaan bouwen. Dat was echt een stoomcursus management voor mij. En de grootste winst voor mij was dat ik nog beter ben geworden in het lezen en balanceren van de verschillende belangen in het bedrijf."

Wouter Schram ging ooit voor een stageplek bij SuperOffice en is sindsdien nooit meer weggegaan. Nu, ruim twaalf jaar later, leidt hij als Country Commercial Director een team van bijna twintig mensen.

SuperOffice was altijd een familiebedrijf, maar werkt nu onder de vleugels van een investeerder. Voor Wouter betekent succesvol zijn meer dan alleen je targets halen. Hij gelooft dat commerciële groei pas waarde heeft als zijn teamleden zelf ook kunnen groeien.

De goedkoopste leiderschapstraining: afkijken van je klanten

Leiderschap ontwikkelen ging Wouter goed af doordat hij uit zichzelf een leergierige houding heeft en altijd op zoek is naar verbetering in zijn eigen presteren. Maar hij heeft het niet enkel uit zichzelf hoeven halen. Hij had leermeesters en mentoren om zich heen waarvan hij de kunst kon afkijken. Soms uit heel verrassende hoek!

"Als accountmanager heb ik veel aan tafel gezeten bij klanten. In dit soort meetings spreek je vaak met de directie, een manager en een accountmanager. Ik kon daar goed observeren hoe de onderlinge verhoudingen waren.

Wat voor leiderschapsstijl werd er in een bedrijf gebruikt?
Is er een angstcultuur?
Is het een hiërarchische organisatie?
Krijgen mensen veel verantwoordelijkheid of niet?"

"Doordat ik veel verschillende bedrijven heb langs zien komen, vielen mij de verschillen in leiderschap op. Daar haal ik nu nog inspiratie uit voor mijn eigen stijl.”

”Ik herinner mij bijvoorbeeld een gesprek van zo'n vijf jaar geleden, waar de directeur niet de beslisser was. Zij werkten op basis van projecten die vanuit de directie aan een team van medewerkers werd gegeven, inclusief de bevoegdheid het budget te beheren.”

“De teams hadden in dat bedrijf de volledige verantwoordelijkheid en ze mochten zelf keuzes maken. Toen ik dat zag dacht ik 'als ik ooit in een leidinggevende rol kom, dan ga ik dat ook zo doen!'. En nu ben ik dat zelf ook aan het proberen toe te passen binnen SuperOffice."

Leiderschap leer je in de praktijk, niet op een cursus

Kun je leiderschap aanleren of is het een talent dat je moet hebben? Wouter ziet wel meerwaarde in het reflecteren op je leiderschap in een training. Maar hij gelooft dat echte leiderschapsontwikkeling in de dagelijkse praktijk plaatsvindt. "Waar ik persoonlijk vooral van leer is kijken naar wat werkt en wat niet werkt."

"Elke situatie en ieder bedrijf is anders. Dat kun je volgens mij niet in een opleiding gieten. Ik let er op wat ik andere mensen zie doen. Ik gebruik mijn eigen ervaring uit het verleden. Wat vond ik prettig in hoe er leiding werd gegeven? Wat heb ik in dit bedrijf zien gebeuren, wat goed uitpakte en waar ging het volledig de mist in? Daar leer ik heel veel van."

Hoe krijg je mensen mee, ook als het even niet leuk is?

De twee belangrijkste kernwaarden voor Wouter zijn verantwoordelijkheid en vrijheid. "Het is mijn ervaring dat ik mensen meekrijg doordat ik mij flexibel opstel. Ik zal een voorbeeld geven: Een tijd geleden werd ik gebeld door een medewerker die aangaf dat hij overliep en het even niet meer zag zitten. Dan doe ik niet moeilijk. Ik zei: "veeg je agenda maar leeg, neem even tijd voor jezelf en ik zie je volgende week weer."

"Dat doe ik vanuit het vertrouwen dat diegene zijn verantwoordelijkheid echt wel wil nemen. Dus als het weer beter gaat, dan staat hij er weer. Het is geven en nemen en dat draait allemaal op vertrouwen. Het voordeel van deze stijl van leidinggeven is dat mensen voor me klaar staan als ik een keer wat van ze nodig heb. En het vertrouwen in die ruimte die ik geef zorgt er ook voor dat mijn team gemotiveerd is om door te pakken. Ook als er iets moet gebeuren dat even niet leuk is om te doen."

"Wat ook helpt om mensen mee te krijgen is het verhaal vertellen waarom we iets doen. Ik sta ook weleens niet achter een beslissing waar we in mee moeten bewegen. Dan vertel ik toch het verhaal erachter en gebruik het als gegeven. Dit is wat het nu is, voor deze uitdaging staan we samen. Als je dan een team naast je hebt staan dat bereid is te geven, dan werkt dat heel lekker. Je doet het echt samen!"

"Mijn manier van leidinggeven werkt bij het type mensen dat wij aannemen. Dus de bedrijfscultuur en onze kernwaarden zijn heel bepalend voor de effectiviteit van mijn leiderschap. "

Het belang van een duidelijke bedrijfscultuur

SuperOffice heeft een bedrijfscultuur die Wouter beschrijft als "Work hard, play hard". Wouter kent het belang van sturen op kernwaarden en dat begint al bij het aannemen van mensen. "Kies de mensen uit op de persoon die ze zijn, niet op wat er op hun cv staat. Wij hebben een heel duidelijk manier van werken met elkaar en daar ben ik vanaf het begin open en eerlijk over. Dat past niet voor iedereen. Doordat ik dat heel bewust uitdraag, weten nieuwe mensen waar ze aan beginnen en waar ze ja tegen zeggen."

"De bedrijfscultuur maakt dat we de juiste mensen aantrekken. We gaan goed als team doordat we weten dat we onze kernwaarden bewaken. We zijn hecht. Het is bijna vriendschap. Je komt bij ons in een team dat gedreven is en waar we alles tegen elkaar mogen en kunnen zeggen. Confrontaties gaan we niet uit de weg maar gebruiken we constructief. En dat werkt doordat we blind kunnen vertrouwen op elkaar."

Balanceren tussen werkplezier en harde keuzes maken

Bij SuperOffice staat de mens op de eerste plaats. Hoe combineer je dat als de commerciële doelen ambitieus zijn? "Ik geloof dat als het goed gaat met de mensen, dat ze dan ook beter presteren. Dus eerst de mens, het succes komt dan vanzelf."

"Het is mijn taak om ervoor te zorgen dat mijn mensen kunnen floreren. Daarbij houd ik de balans in de gaten tussen wat goed is voor een teamlid en wat goed is voor mij als eindverantwoordelijke. Soms moet ik in mijn rol harde keuzes maken. Dat vind ik niet erg. Ik geloof er in dat je het verste komt als zowel het gezamenlijk belang als het belang van het individu gediend wordt."

"Die balans streef ik continu na. Als dat lukt en alles komt samen, dan voel ik enorm veel energie en plezier! Werkplezier is super krachtig. Als mijn team plezier heeft in het werk, dan voel ik dat plezier ook in mijn eigen werk."

De menselijke maat bewaken in een commercieel gedreven bedrijf

Wouter hecht er veel waarde aan, hoe het met de mensen gaat. "Als je mensen blij zijn en lekker in hun vel zitten, dan presteren ze beter. Ik geloof dat als je teamcultuur prestatiegericht is en het werkplezier centraal staat, je het meeste haalt uit een team. En dat je dat dus ook in de commerciële cijfers gaat terugzien.”

“Blije mensen en zakelijk succes gaan voor mij hand in hand. Maar het is voor mij heel duidelijk dat het begint bij de mens."

Eerst de mensen, dan het succes: De kracht van mensgericht leiderschap