In onze reeks over authentiek leiderschap bezoeken we het Brabantse Veghel, bekend van Mars en Vanderlande, maar ook het thuis van Bakkerij van Leur. Jan van Leur, eigenaar en derde generatie in een bedrijfsgeschiedenis die negentig jaar terug gaat.

We spreken met Jan over zijn ontwikkeling als leider van zijn onderneming en over de groei van zijn bedrijf door de jaren heen. Lees hoe Jan meer rust en werkplezier heeft gevonden door actief te investeren in de zelfredzaamheid van zijn bedrijf. En Jan vertelt ook over de meerwaarde van de begeleiding van zijn groeiproces door Jelle Bartels.

Ik heb een bakkerij maar ik ben geen bakker

Er is veel veranderd sinds zijn opa als bakkersknecht ooit het vak leerde. "Vroeger regeerde je als bakker je bedrijf vanuit de kuip. Het ondernemen deed je er bij, je was vooral bezig met het bakken van brood. De overtuiging was 'Als je maar hard werkt, dan komt het goed met je bedrijf'. Dat is tegenwoordig wel anders."

"Tegenwoordig heb je ondernemende bakkers en bakkende ondernemers. Ik ben een ondernemer die toevallig een bakkerij heeft."

"De echte bakkers zijn de jongens die bij mij in de bakkerij staan. Die beheersen het ambacht. Als ondernemer ben ik met heel veel andere zaken bezig die niks met brood te maken hebben. Maar dat is hoe het vandaag de dag werkt als je een succesvol bedrijf wil hebben en houden."

Wanneer is het tijd voor een ondernemerscoach?

Jan is met de jaren steeds meer gaan dragen binnen het familiebedrijf. Toen zijn vader met pensioen wilde heeft Jan de volledige leiding overgenomen en sindsdien heeft hij samen met zijn vrouw de touwtjes in handen. Waarom heb je dan een externe begeleider nodig om je bedrijf te laten groeien?

“Grote bedrijven hebben een raad van commissarissen. Als kleine mkb ondernemer heb je dat niet. Een RvC heeft voldoende afstand tot het bedrijf en toch voldoende betrokkenheid. Daar had ik ook behoefte aan.”

“In Jelle Bartels als begeleider heb ik gevonden wat ik miste als ondernemer: Iemand waar ik tegenaan kon duwen. Iemand aan wie ik mijn ideeën kon toetsen. En iemand die me uitdaagt om anders naar mijn huidige situatie te kijken.“

De geschiedenis van Bakkerij van Leur begint ongeveer negentig jaar geleden met Bakkerij van Lier. Deze werd eerst geleid door bakker van Lier maar door zijn onverwachte overlijden, werd zijn vrouw de eigenaar van de bakkerij. Ze was toen begin twintig.

De knecht was de bakker was Jan van Leur, de opa van Jan junior. Hij trouwde met de eigenaresse en dat was het begin van bakkerij van Leur. Samen kregen ze zes kinderen. De drie zoons hebben samen de bakkerij voortgezet.

Jan is vernoemd naar zijn opa en leidt de onderneming met veel plezier. Hij is zich bewust van de traditie van dit prachtige familiebedrijf en combineert dat succesvol met zijn creativiteit als ondernemer.

Snoeien om te kunnen groeien

“Met Jelle hebben we gekeken naar ons business model. Ik kwam er achter dat als ik twee van de vier winkels sluit, ik tijd en budget vrij kon maken voor de volgende stap van het bedrijf. De omzet die we moesten compenseren viel onder de streep eigenlijk best mee.”

“Maar als je A zegt moet je ook B zeggen. En dat was geen makkelijke tijd want het betekende dat we ook afscheid moesten gaan nemen van personeel. En ik heb met mijn accountant goed gekeken naar de financiële consequenties van de beslissing.”

“Uiteindelijk heb ik er ontzettend veel van geleerd. En er staat nu een bedrijf dat veel steviger is dat toen we nog vier filialen hadden. Dat had ik vooraf nooit gedacht dat dat zo kon werken.”

Het belang van een heldere droom

Het sluiten van de helft van je filialen zijn drastische stappen. Die maak je alleen maar als het je met die stappen ook dichter bij je ideaal komt. Wat was jouw ideaalbeeld waaraan je je beslissingen kon toetsen?

“Toen Jelle en ik samen begonnen, was één van zijn eerste vragen wat mijn wens is voor de toekomst. Ik zei altijd dat ik vijf maanden weg wil kunnen gaan met een zeilboot en dat als ik terug kom de bakkerij nog steeds even goed draait.”

“Nou hou ik helemaal niet van zeilen en ik zou ook nooit vijf maanden weg willen. Maar het beeld van die zeilboot hielp mij wel om focus te houden in de ontwikkelstappen die ik met Jelle en mijn team wilde maken.”

“Het ging er uiteindelijk om dat het bedrijf minder afhankelijk wordt van mijn aanwezigheid. Dus elk gesprek met Jelle begon altijd met die zeilboot. Wat heb ik nú te doen als ik over drie jaar onbezorgd op reis wil kunnen?”

“Die zeilboot staat voor mij symbool voor de rust en vrijheid die ik voor mijzelf en mijn gezin heb kunnen organiseren. Ik ben erg blij dat dat dat is gelukt want dat is me veel waard.”

“Ik hou helemaal niet van zeilen en ik zou ook nooit vijf maanden weg willen.

Maar dat beeld hielp mij om focus te houden op mijn doel: **meer rust en vrijheid**.”

De Aandachtelijke bakker: over weten wie je in de kern bent

Als je aankomt bij Bakkerij van Leur, dan merk je direct dat je bij een vitaal bedrijf binnenloopt. Op straat parkeren mensen langs de stoep, de winkel staat vol. En je voelt dat de klanten meer komen halen dan alleen maar een broodje.

"Wij hebben in het traject met Jelle heel bewust stilgestaan bij de identiteit van ons bedrijf. Wie zijn wij in de kern? We hebben onze kernwaarden beschreven en we kwamen er achter dat het bij Bakkerij van Leur niet alleen gaat om goed ambacht maar ook om aandacht.”

“In de kern zijn wij de aandachtelijke bakker: Mensen komen voor goed brood en banket maar ze komen ook voor een praatje. We kennen onze klanten en zij kennen ons."

"Nu we dat bewust weten, doen we daar ook wat mee. Daar heeft Jelle ons ook wezenlijk in geholpen.”

“Sindsdien zie ik dat de medewerkers in de winkel het aandacht geven aan onze klanten heel goed doen. Ze onthouden welke klant wat wil. En ze maken een praatje met degene die dat fijn vindt, op de manier waarop diegene dat fijn vindt. Ik zie dat ze dat extreem goed doen."

Wat Jan heel goed door heeft in zijn rol als leidinggevende, is dat als je wil dat je medewerkers aandacht hebben voor je klanten, dat je als leider extra aandacht moet geven aan je medewerkers.

Als voorbeeld hoe Jan dat doet: tijdens de paasdagen kregen alle personeelsleden een mand met seizoensproducten zoals aardbeien, asperges, eieren. Daardoor voelen de medewerkers dat ze gezien worden en gewaardeerd. En op dat moment staat de kern weer even centraal: wij zijn de aandachtelijke bakkerij!

Vertel niet je kernwaarden maar laat ze zien

Wat het leiderschap van Jan kenmerkt is “Goed voorbeeld doet volgen”. -

Hij zegt niet alleen dat hij transparant wil zijn naar zijn team, hij doet het.
Hij zegt niet alleen dat aandacht geven belangrijk is, hij geeft zelf aandacht.
Hij zegt niet alleen dat je het samen moet doen, hij doet zelf ook mee.

“Niet te ingewikkeld doen en spreek elkaar gewoon aan als je ergens mee zit." Jan heeft een simpele, eerlijke visie op hoe mensen in een bedrijf met elkaar om kunnen gaan. Wat hij als leidinggevende altijd in zijn achterhoofd heeft is dat je het zelf moet laten zien wat je van je mensen verwacht.

"Als ik wil dat mijn medewerkers flexibel zijn als het druk is, dan moet ik dat zelf ook doen. Komende zaterdag hebben we een chauffeur te weinig. Dan kom ik en rijd een deel van de bestellingen rond. En dat vind ik ook leuk om te doen. Maar daarmee laat ik ook zien dat ik het echt meen als ik zeg dat we het met z'n allen moeten doen."

Durf in de spiegel te kijken als ondernemer

“Ondernemers willen nog wel eens klagen dat hun personeel niet deugd. Maar je moet ook in de spiegel durven kijken. Door de investering in de tonwikkeling van mijzelf en mijn bedrijf, ben ik in de afgelopen jaren tot zo veel inzichten gekomen. Zeker ook over mijzelf en hoe ik communiceer. Nu zie ik veel beter dat ik gewoon goede mensen in dienst heb.”

“Ik heb geleerd dat als ik mijn personeel iets geef om zelf op te pakken zodat ze meer verantwoordelijkheid nemen, dat ik dan ook wat te doen heb. Ik heb leren loslaten. En dan zie je dat je mensen het heel goed zonder je kunnen.”

Verantwoordelijkheid: de sleutel voor betrokken personeel

We vragen hoe Jan er voor zorgt dat zijn medewerkers betrokken zijn bij de gezondheid van het bedrijf. "Ik neem ze mee in de praktijk. Ik heb geen handboek maar ik laat het zien. En dat doen mijn mensen ook. Ik geef ze veel vrijheid.”

“Als medewerker mag je heel veel zelf beslissen. De contracten met de leveranciers, daar hoef ik niet naar om te kijken. Dat regelen mijn medewerkers zelf. Bestellingen doen ze zelf. Reparaties en onderhoud organiseren ze zelf.”

“De verantwoordelijkheid ligt echt bij de mensen zelf doordat ik het ze zelf laat doen. En dat spreken we ook zo met elkaar af. Soms komt iemand bij mij met een keuze die hij moet maken: ‘Jan, dit product voor de inkoop is niet meer leverbaar, zal ik dit of dat bestellen?’. Dan geef ik geen antwoord maar vraag ‘Wat vind jij zelf de juiste keuze?’ en vaak is dat genoeg voor ze om door te kunnen."

"Ik laat ook alle cijfers zien zodat ze goed hun eigen keuzes kunnen maken. Omzetten, prijsstijgingen, energiekosten: het staat allemaal op het whiteboard in mijn kantoor. Dat werk ik wekelijks bij en als er vragen zijn dan leg ik het uit aan het team."

Op productniveau of in de werkprocessen hoef ik mijn mensen niks te vertellen. Ik zie het als mijn verantwoordelijkheid om het team te bouwen, het wij-gevoel te creëren.”

Teambuilding doe je op het werk, niet op de hei

"Ik geloof er niet zo in om met het team op de hei te gaan zitten en dan met elkaar te knuffelen. Ik ben meer van de momenten in het werk pakken om verbinding met elkaar te versterken."

"Laatst moest het terrein schoongemaakt worden. Het kwam er maar niet van onder werktijd. Uiteindelijk hebben een paar man dat op zondagochtend gedaan. Ik heb toen in de app-groep gezegd dat wie wil er 's ochtends bij kan zijn om te helpen. En vanaf twaalf uur is iedereen welkom om samen een broodje te eten. Zo zaten we daar ineens met het hele team:heerlijk in de zon op de stoep. Dat vind ik mooie momenten!"

"Ik geloof er echt in dat je het met elkaar moet doen. We hebben elkaar nodig. Ik ben er van overtuigd dat het zo moet."

Met dank aan Alex Block voor de foto van de zeilboot.

Een vitaal en energiek bedrijf, maar niet zonder slag of stoot